یکی از مهم‌ترین و در عین حال کمتر شناخته‌شده‌ترین عوارض جراحی، آمبولی است—شرایطی که اگر به‌موقع تشخیص داده نشود، جان بیمار را تهدید می‌کند. این وضعیت باعث مشکلات جدی مانند آمبولی ریه، سکته مغزی یا حتی نارسایی اندام‌های حیاتی می‌شود. جراحی‌های زیبایی و درمانی، به‌ویژه لیپوماتیک، ابدومینوپلاستی، تعویض مفصل و جراحی‌های لگن و شکم، در برخی افراد احتمال بروز آمبولی را افزایش می‌دهند.

اما خبر خوب اینجاست! با شناخت علائم هشداردهنده، ارزیابی صحیح قبل از عمل، و رعایت اقدامات پیشگیرانه، می‌توان خطر آمبولی را تا حد زیادی کاهش داد و دوران نقاهت را با خیالی آسوده و کمترین نگرانی سپری کرد. فقط کافی است برای دریافت این اطلاعات تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید و سطر‌به‌سطر را به‌دقت مطالعه کنید.

علت آمبولی بعد از عمل جراحی چیست؟

آمبولی به انسداد یک رگ خونی توسط ماده‌ای مانند لخته خون، حباب هوا، چربی یا توده‌ای از بافت گفته می‌شود که از محل اصلی خود جدا شده و به جریان خون وارد می‌شود. این انسداد ممکن است منجر به مشکلات جدی مانند آمبولی ریه یا سکته مغزی شود. علت آمبولی بعد از عمل جراحی شامل موارد زیر می‌شود:

  • تشکیل لخته خون (ترومبوز): پس از جراحی، به‌ویژه در صورت بی‌تحرکی طولانی‌مدت، جریان خون در وریدهای عمقی کند می‌شود که منجر‌به تشکیل لخته خون خواهد شد. اگر این لخته‌ها جدا شده و به ریه‌ها منتقل شوند، ممکن است آمبولی ریه رخ دهد.​
  • آمبولی چربی: در جراحی‌هایی که بافت‌های چربی تحت تاثیر قرار می‌گیرند، مانند عمل لیپوماتیک یا لیپوماتیک و جراحی‌های ارتوپدی، ممکن است ذرات چربی وارد جریان خون شده و باعث انسداد رگ‌ها شوند.​
  • آمبولی هوا: ورود حباب‌های هوا به جریان خون در حین یا پس از جراحی منجر به آمبولی می‌شود.​

آمبولی بعد از عمل تهدید‌کننده زندگی شما خواهد بود؛ بنابراین تشخیص زودهنگام و اقدامات پیشگیرانه اهمیت بسیاری دارد.

علت آمبولی بعد از عمل جراحی

علت آمبولی بعد از عمل؛ بررسی عوامل مرتبط با بیمار

عواملی که به شرایط بیمار بستگی دارند، احتمال بروز آمبولی پس از جراحی را افزایش می‌دهند. شناخت این عوامل به پزشکان کمک می‌کند ریسک بیماران را قبل از عمل ارزیابی کنند و اقدامات پیشگیرانه مناسبی را انجام دهند. در ادامه علت آمبولی بعد از عمل را که مرتبط به شرایط جسمی و فیزیکی است بیمار است، بررسی می‌کنیم:

  • سابقه ترومبوز یا آمبولی: افرادی که قبلا دچار لخته خون یا آمبولی شده‌اند، در معرض خطر بیشتری هستند.​
  • چاقی مفرط: اضافه وزن خطر تشکیل لخته خون را افزایش می‌دهد.​
  • سیگار کشیدن: مصرف سیگار خطر لخته شدن خون را افزایش می‌دهد.​
  • اختلالات انعقادی: برخی از اختلالات خونی خطر تشکیل لخته بعد از عمل‌های درمانی و زیبایی مانند پیکر تراشی با لیپوماتیک را افزایش می‌دهند.​

هر بیمار شرایط خاص خود را دارد، اما ارزیابی دقیق قبل از جراحی و اتخاذ اقدامات پیشگیرانه نقش مهمی در کاهش خطر آمبولی دارد. اگر بیماری در گروه پرخطر قرار گیرد، پزشکان معمولا از ضدانعقادها، جوراب‌های فشاری و حرکت زودهنگام پس از جراحی را برای پیشگیری از آمبولی توصیه می‌کنند.

علت آمبولی بعد از عمل جراحی؛ بررسی عوامل مرتبط با جراحی

عوامل مرتبط با ماهیت جراحی و روند بهبودی پس از آن خطر لخته شدن خون و آمبولی بعد از عمل جراحی را افزایش می‌دهند. آگاهی از این عوامل به پزشکان کمک می‌کند تا اقدامات پیشگیرانه مناسب را انجام دهند و بیماران را برای کاهش این خطر راهنمایی کنند. علت آمبولی بعد از عمل جراحی که مرتبط به عوامل جراحی هستند عبارت اند از:

  • نوع و مدت زمان جراحی: جراحی‌های بزرگ، به‌ویژه در نواحی شکم مانند عمل ابدومینوپلاستی، لگن، باسن یا پاها و جراحی‌های طولانی‌مدت خطر بیشتری برای تشکیل لخته دارند.​
  • بی‌تحرکی پس از جراحی: استراحت طولانی‌مدت در بستر پس از جراحی منجر به کاهش جریان خون و افزایش خطر لخته شدن می‌شود.​
  • نوع بیهوشی: بیهوشی عمومی باعث کاهش جریان خون و افزایش خطر لخته شدن می‌شود.

توجه داشته باشید حرکت زودهنگام، استفاده از جوراب‌های فشاری، داروهای ضدانعقاد و نظارت دقیق به‌طورموثر از این عارضه جلوگیری می‌کنند.

آمبولی بعد از عمل جراحی

آشنایی با علائم آمبولی بعد از عمل جراحی

آمبولی بعد از عمل جراحی، وضعیتی اورژانسی است که تشخیص زودهنگام آن جان بیمار را نجات می‌دهد. علائم آمبولی بسته به نوع آن متفاوت‌اند، اما شایع‌ترین آن‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:‌

  • احساس درد در قفسه سینه
  • تب خفیف
  • کبود شدن نوک انگشتان، صورت یا لب‌ها
  • تغییر رنگ پوست به رنگ آبی
  • سرفه خونی
  • احساس گیجی
  • تعریق شدید
  • افت فشار خون
  • بالا رفتن ضربان قلب
  • تنگی نفس
  • غش کردن یا بی‌حالی

تاخیر در تشخیص و درمان آمبولی بعد از عمل جراحی ممکن است منجربه مرگ شود؛ بنابراین در صورت مشاهده علائم آمبولی بعد از لیپوماتیک یا انواع عمل زیبایی بدن، باید فورا به اورژانس مراجعه کرد.

خطر آمبولی تا چند روز بعد از عمل است؟

خطر بروز آمبولی پس از عمل جراحی در هفته‌های اولیه پس از عمل به‌صورت قابل‌توجهی افزایش می‌یابد. این خطر در ۱ تا ۶ هفته اول پس از جراحی به اوج خود می‌رسد؛ همچنین، متخصصان عموما بالاترین میزان خطر ابتلا به آمبولی ریه را در ۵ هفته اول پس از جراحی می‌دانند. برای چندین نوع جراحی نیز، خطر آمبولی ریه در مجموع به مدت ۱۲ هفته نیز بالا بود و پس از ۱۸ هفته، محققان هیچ خطر قابل‌توجهی پیدا نکردند. ​

از آن‌جایی‌که بیماران برای ریکاوری مدت طولانی در رختخواب استراحت می‌کنند، خطر آمبولی بعد از جراحی وجود دارد چرا که در این حالت خون‌ها در رگ‌های عمقی آرام‌تر حرکت کرده و احتمال ایجاد لخته را بالا می برد. معمولا بین بازه ۲ تا ۱۰ روز پس از انجام عمل، احتمال ایجاد لخته بیشتر خواهد بود.

با این حال، احتمال بروز لخته حتی تا سه ماه پس از انواع جراحی از جمله عمل لیپو ابدو نیز وجود دارد. به‌ویژه زمانی که تحرک زیادی ندارید، خون در رگ‌های عمقی شما آهسته‌تر حرکت می‌کند و منجربه تشکیل لخته می‌شود؛ بنابراین، مهم است که بیماران و تیم پزشکی در هفته‌های اولیه پس از جراحی، به‌ویژه در ۱ تا ۶ هفته اول، هوشیار باشند و اقدامات پیشگیرانه مناسب را انجام دهند تا خطر بروز آمبولی کاهش یابد.​

بررسی میزان خطر آمبولی تا چند روز بعد از عمل

پیشگیری از آمبولی بعد از عمل جراحی

پس از جراحی، بی‌حرکتی و تغییرات در گردش خون خطر تشکیل لخته و بروز آمبولی را افزایش می‌دهند. با این حال، با رعایت برخی اقدامات پیشگیرانه، می‌توان به میزان قابل‌توجهی این خطر را کاهش داد. روش‌های پیشگیری از آمبولی پس از جراحی عبارت‌اند از:

  • تحرک زودهنگام
  • مصرف داروهای ضدانعقاد
  • پوشیدن جوراب‌های فشاری
  • استفاده از دستگاه‌های فشرده‌سازی متناوب (SCD)
  • هیدراته ماندن بدن
  • تمرینات ساده در بستر (حرکت دادن مچ پا، خم و راست کردن زانوها و انقباض عضلات ساق پا)
  • اجتناب از نشستن طولانی‌مدت
  • کنترل وزن و ترک سیگار
  • رژیم غذایی مناسب (مصرف غذاهای غنی از امگا ۳ و ویتامین E)

بیماران با سابقه ترومبوز یا مشکلات انعقادی باید تحت نظر پزشک، برنامه‌ای ویژه برای پیشگیری از آمبولی بعد از عمل جراحی داشته باشند؛ همچنین در صورت مشاهده علائمی مانند درد ساق پا، تورم یا تنگی نفس، باید فورا با پزشک یا دکتر زیبایی تهران که در جراحی شما متخصص باشد، مشورت کنید.

پیشگیری از آمبولی بعد از عمل جراحی

انتخاب بهترین دکتر جراح برای در امان ماندن از عوارض پس عمل

آمبولی پس از جراحی یک عارضه پنهان اما جدی است که در صورت نادیده گرفتن، سلامت بیمار را به خطر می‌اندازد. شناخت عوامل خطر، علائم هشداردهنده و روش‌های پیشگیری، نقش مهمی در کاهش این تهدید دارد. اقداماتی مانند تحرک زود هنگام، مصرف داروهای ضد انعقاد، استفاده از جوراب‌های فشاری و رعایت سبک زندگی سالم خطر آمبولی را تا حد قابل‌توجهی کاهش می‌دهند. از آنجایی‌که بیشترین احتمال بروز این عارضه در ۱ تا ۶ هفته پس از عمل است، نظارت پزشکی و رعایت توصیه‌های پس از جراحی، کلید داشتن دوران نقاهت ایمن و بدون عارضه است.

اگر قصد انجام جراحی زیبایی دارید یا نگران عوارض پس از آن هستید، وقت آن رسیده که سلامت خود را در دستان یک پزشک متخصص و آگاه همچون دکتر غلامحسین غرابی بسپارید. دکتر غرابی با تجربه و دانش گسترده در زمینه جراحی و پیشگیری از عوارض آن، آماده است تا شما را در مسیر یک جراحی ایمن و بهبودی سریع همراهی کند. همین حالا برای دریافت مشاوره تخصصی اقدام کنید و آرامش خاطر را به دوران نقاهت خود هدیه دهید!